Trafikte Kaynak Yapma Tabiri

Trafikte hemen cezalandırılamayan, sürücülerin fırsattan istifade edip cüretkar bir şekilde işledikleri suçlar gittikçe artıyor. Trafik ve trafik kuralları algısının oturmadığı bir ülkede çok kısıtlı sayıda muhitlerde sürücülerin birbirine saygısının olduğunu, kural algısının kısmen oturduğunu götürürüz.

Bir şeritte arka arkaya dizilmiş araçları görmezden gelip diğer şeridi işgal ederek,  şeritte boşluk bulup bir şekilde o şeride giren kimselerin yaptığı eyleme "kaynak yapma" deniyor. Trafiğin aynı şeritte akmasını bekleyen onlarca aracın hakkını gaspeden bu kişilere suç tespiti ve ağır bir yaptırım da söz konusu olmadığı için kaynak yapma eylemi hergün başka bir yerde gördüğümüz bir suça dönüşüyor. Direkt bir bedeli olmadığı için, ilk fırsatta yapılan ahlaksızlık bulaşıcıdır. Suç tanımı ve yaptırımı belirlenmemiş alanlarda oluşan bu örnekler, yaptırımın zayıf olduğu yerlerde de çok yaygındır.

Öğretmenin ders saatinde, iki dakika için sınıftan çıkmasıyla gürültünün doğması an meselesidir. Okullarda, kışlalarda belirlenen kurallar düzenin azami ölçüde sağlanması içindir. Fakat iş yine kişilerin ahlak algısında bitiyor. Otoritenin olmadığı yerde ahlaklı davranmak, kurallara uymak bir toplumsal kod işidir. Aklı kullanmanın getireceği faydaları görenlerin görmeyenlere hakim olacağı bir kültürde kural algısı oturur.
Refik Tırpan ALTAY