Favelalar, Brezilya'nın üst üste ve yan yana yapılan müstakil evlerden oluşan kenar mahalleleri. 1800'lerde askerlerin kenar mahallelerdeki favela ağaçlarının altını mesken tutmasıyla kenar mahallerin genel ismi favela olmuş. Favelalar, ülkenin yüzde 6'sının yaşadığı, sefaletin kol gezdiği suçun, uyuşturucunun yaygın olduğu semtler. Haliyle buradan doğup büyüyenler en adi işleri yapmanın dışında pek bir hayali olamayan insanlar. Çünkü onlar için her şey şansa bağlı. Faveladan çıkıp doktorluk, avukatlık, öğretmenlik gibi meslekleri yapabilecek ehliyete ulaşmak çok zor.
2015 yılında bir internet sitesindeki bir yazıda Favela Sendromu tabiri ortaya atıldı. Yazıya göre demokrasiyle yönetilen ülkelerde halkın önemli bir kısmının hükümetlerin yaptığı, içinde olduğu haksızlıklardan şikayetçi olması, başka adaylara şans tanıması doğal olarak mümkün değil. Çünkü adam kayırma ile, nepotizm ile bazı görevlere ve makamlara gelmek yaygın ise favelada yaşayanlara için de bu imkan söz konusu olabilir. O yüzden favela sendromu taşıyan kalabalıklar, son derece kötü hayat şartları içinde yaşadıkları için ekonomi politikalarını kendileri için bir fırsat varsa önemserler, ülkenin eğitimde gerilemesi, likayatsizlerin iş, güç, makam sahibi olması onlar için önemli değildir. Çünkü komşuda pişen onlara da düşer.
Refik Tırpan ALTAY