Tartışma Sanatı

Tartışmanın mutlaka belli başlı kuralları ve incelikleri var. Bunun üzerine yazılmış kitaplar, söylenmiş sözler var. Bunlar önem arz ediyor.

Tartışmak bir sanatttır. Bir fikri ortaya koymak, onu delilleriyle izah etmek, fikir ile duyguyu ve ideolojiyi birbirine karıştırmamak bir maharettir. Bir fikri salt o haliyle değerlendirmek, safsataya başvurmamak önemlidir. Karşımızdakinin fikrinin de tıpkı bizim fikrimiz gibi önemli olduğunu bilmek de faydalıdır. Tabi bütün bunlara duygunun, safsatanın, başka düşünce ve fikirlerin karışmamış olması şarttır. Bunlar mevcut değilse tartışmalar havada kalıyor, duygular fikirlerin önüne geçiyor, kalpler kırılıyor, fikrî olgunluk asla oluşmuyor, tartışma ideal bir sonuca varmıyor.

Ayrıca böyle bir durumda, amatörce bir tavır ortaya çıkıyor. Fikirleri konuşmak yerine, fikri beyan ettikçe sürekli karşıdakinin kırılıp kırılmadığını, alınganlık yapıp yapmadığını düşünüyor, fikri beyan edip bir gerçeği ortaya koymaya çalışırken bir de bununla uğraşıyorsun. Bu bahsettiğim, konuşurken kelimeleri özenle seçmek mevzuu değil. Kelimeleri tabi ki de özenle seçelim. Ama bu, normal bir fikri savunurken bile “Acaba mı?” dedirten sorun. Yaşayanlar anlamıştır zaten. Zor bir iş değil mi? Gerçekten zor...

Bundandır ki yeterli duygudurum kontrolüne ulaşmadan, fikri olgunluğa erişmeden tartışmaya girmek anlamsızdır. Bu işi bilenler nazarında komik duruma düşüleceği gibi, amatörce bir durum ortaya çıkacaktır. Daha da kötüsü dışarıdan bakıldığında kimin haklı kimin haksız olduğu, kimin salt bir fikri savunduğu da anlaşılmayacaktır. Hele ki bizim gibi duygularını fazlaca önemseyen toplumlarda asla sağlıklı bir tartışmaya şahit olamayız.

Bize düşenin ise bu işi bilen var ise oturup gerekli tartışmaları yapmaktır. Yoksa bir kenarda sessizce beklemek, bir durup düşünmek, o hale kapılmamak, duygulara mağlup olmamak diye düşünüyorum.

Nuri N. DOKUZOĞLU 23.09.2018 (Proje 99)