Baretini Giy

Bir işi defalarca yapmış olmanın zihnimizde kuracağı bağlantılar, bize bu işi gözü kapalı yapma ehliyeti verecektir.

Hiç âmâ bir tanıdığınız oldu mu? Benim tanıdığım âmâ insanlar, başkalarını seslerinden tanımayı bir yetene,k bir ustalık seviyesinde icra eder hale geliyorlar. Öyle ki seneler önce teşrik-i mesai edip ayrıldıkları kimselerin seslerini duyar duymaz tanıyabiliyorlar. Âmâlar dünyayı kulaklarıyla, seslerle tanımada ustalaşıyorlar. Kim bilir belki bizim duyamadığımız sesleri dahi duyar ve tedbir alır hale geliyorlar. Çünkü bu yeteneği geliştirme kastı ile yüz binlerce kez işitme duyularına dikkat veriyorlar.

Satranç, düşünme, oyun kurma, kurgu yapma yeteneğini geliştiren ve kolayca öğrenilip oynanabilen, dünyada herkes tarafından kabul görmüş yüz yıllardır eğitim için de kullanılan bir oyun. Satranç oyuncuları için de tekrar etme ve egzersizin çok önemli olduğunu biliyorum. Satranca yeni başlayan bir oyuncunun zihninde "açılış" hamleleri sınırlı iken "usta" seviyesindeki bir satranç oyuncusunun zihninde sadece "açılış" için binlerce hamle vardır. Ve oyuncu giderek daha fazla kurguyu zihnine kaydeder, zihnindeki örüntüler aynı işi defalarca yapmanın getirisi ile ustalığını bir üst seviyeye taşır.

Malcolm Gladwell isimli araştırmacı 2008 yılında yazdığı "Outliers" isimli kitabında, bir alanda uzlaşmanın mümkün olabilmesi için o alanda 10.000 saatlik bir çalışmanın yapılması gerektiğini söylüyor. Âmâların sesler üzerinde yoğunlaşıp giderek normal insanların olağanüstü gördüğü ses tanıma yeteneğini geliştirmesi gibi "olması gerektiği kadar" pratik insanda olağanüstü kabul edilebilecek yeteneği/yetenekleri açığa çıkarabilir. Zor olan,uzmanlaşmanın daha etkili ve daha kısa sürede mümkün kılınabilmesinde.

Mesnevi'de oynamaktan maksadın ütmek olduğu söylenir. (Kimi insanlar sözlerini yıllarca kimileri ise asırlarca sonrasına açılacak bir sandık gibi kullanabiliyor.) Yine Mesnevi'de Hz. Pir "Bazen bir çiviyi çakmak için defalarca vurmak gerekir" der. Ahiler, 3.000 saatlik bir çalışmayla uzmanlaşıyorlar, fakat onların çekiçleri ve çivileri dünyada görebileceğiniz türden değildir. Onlar çivi çakarken başka bir kaynaktan güç alırlar.

Ahmet A: KEFENOĞLU 20.01.2018 (Proje 99)