Cici Cemil'in Yüzündeki Anadolu İrfanı
Yönetmenliğini Berkun Oya'nın yaptığı Cici filminde, Kara bir Anadolu köyünde yaşamış baba ölünce şehre göçmüş küçük bir ailenin dramını izleriz. Filmin esaslı karakterlerinden biri ailenin beslemesi olan Cemil'dir. Cemil, babanın isteğiyle ailenin yanında yaşamaya başlar.
Filmde yetişkinlik halini Olgun Şimşek'in canlandırdığı Cemil'in yüzünde baraj kapakları açılan Anadolu İrfanı'nı görürüz. Cemil, küçükken sevdalandığı kızı Ankara sokaklarında havalı çocukların yanında görünce sevdasından vazgeçer, köyde mezar bakım işi yapmaya başlar. Olgun Şimşek'in çok iyi can verdiği Cemil rolü filmde alçakgönüllülüğü, fedakarlığı, cömertliği, zulme uğradığı olsa da kendisine yuva verene asla yamuk yapmayan biridir.
Fakat aynı Cemil, yenik durumdadır. Hayatın akışına direnememiş, kendini kültürel anlamda geliştirememiş, fakir kalmış Cemil, onlarca yıl sonra bir vesile ile köye dönen ailenin karşısına yine aynı Cemil olarak çıkmıştır. Anasız-babasız büyümenin, kavga ettiği akrabalarıyla zamanla küsüşmenin de etkisiyle Cemil, güzel sesiyle türkü söylemenin üzerine bir şey koyamamıştır.
Anadolu irfanı tabirinin vücut bulmuş hali olan Cemil'e, son asırların da bir özet olarak da bakmamız mümkün. Kimsesizlik, ezilmeye ve itilmeye tedbirsizlik, taş atana gül verme boynu büküklüğü derken inceliğin, fedakarlığın, doğru vefanın bu topraklarda hiçbir şey ortaya koyamadan kaybolması... Zaten her zaman sayılarına çok az rastlanan bu karakterdeki insancıklar, ikinci katı çekilen yalanın altında ezilip yokoluyorlar. Sayılarının artması veya azalmaması için yapılabilecek işler de sabır, emek isteyen, zeka isteyen ve yine vefa ve sadakat isteyen işler.
Refik Tırpan ALTAY