Şey
Bir şeyle alakalı ilk yorumu yapmayı göze alıyorsanız, o yorumun üzerine yapılacak geliştirmeleri ve eleştirileri göze almalısınız. Nokta gibi düşünelim, bir noktanın üzerinden sonsuz doğru geçebilir. Tanım yapmak, varlığın, "şey"in içini doldurmaktır. Belki dışına taşırmak, belki boşluğunu genişletmek de olabilir. Ama bu yapılan kesinlikle farklılaştırmaktır o şeyi.
Şey dediğimiz zaman aslında en doğru tanımı yapmış oluruz. Çünkü bir şey neyse odur, onunla alakalı yapılacak başka bir isimlendirme onun üzerine farklı bir doğru çizmek olacaktır.
Bazen "şey" denildiği zaman kelime eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım yetersizliği anlaşılır. "Şey"in kendisi bir "varlık tanesi"ni anlatma yetersizliğini ifade ediyorken, o şeye isim vermek ona şey demekten daha uzak bir anlatım olmaz mı? Olabilir de olmayabilir de. Ama biliriz ki, bizi bu "şey"le bağlantılı hale getiren, ondan yararlanmamızı ya da zararlanmamızı sağlayan ve bunlara neden olan durum da; isimlendirmedir.
Ve kolaylıkla söyleyebiliriz ki, "şey"i tanımladığınız anda kendi gerçekliğinizi kurmuş olursunuz. Kendi bağlantılarınız ve kendi varlığınız... Başkaları tarafından kullanılmak üzere ortaya çıkardığınız bir gerçekliğiniz var artık. Sırada ise onun yıkılması, değiştirilmesi, farklılaştırılması var.
Bunu kendi çıkarları, hormonları, içgüdüleri, nefsleri, istekleri, arzuları doğrultusunda yapanları konuya katmadan söylüyorum. Yoksa işin içinden çıkamayız.
Sonuç olarak bizi bir şey sahibi yapan kazanmak ve kaybetmektir. Adlandırma cüretini elde etmiş olan insan, buna da katlanmalıdır. Bu kazanç ve kayıp, insan olarak, etrafındakilere uzun vadede diğer canlı türlerinden daha fazla hükmedebilme işinin bir bedelidir.
Bir şey demeden önce iyice düşünmenin ehemmiyetini anlamak kolaylaşıyorsa da, onu yapmak, kaybetmeye alışmış insan için son derece zor. İnsan ne kadar kazanmak istiyorsa da, neticede kaybettiği derecede insandır. Baksanıza, ilk adımı atanların kayıpları sayesinde bugün bir şey sahibiyiz. Biz kaybettikçe bizden sonrakiler bir şey sahibi olacaklar. Ve bu böyle devam edip gidecek.
Kazanç evrensel, kayıp bireyseldir.
Oğuz AKINCI