Yalanın Küçüğü Yok
"Cep telefonu çaldı. Arayan arkadaşıydı. 'Nerede kaldınız?' diye sormak için aramıştı. 'Geldik abi evin önündeyiz.' dedi. Halbuki varmak istediği yere 2 km. kadar uzaktaydı."
İki tarafın da ortada bir yalan olduğunu bildiği konuşmalar olur. Biri yalan söylerken diğeri de bunun yalan olduğunu bildiği halde "Yalan söylüyorsun." demez. Çünkü kendisi de bir başka konuda yalan söylemiştir. Yalanın sadece "sözlü ifade" formundaki bu boyutu, ruh haline dönüştüğünde, yalanı işleri yürütecek bir araç olarak kullanma mazereti de ortadan kaybolacaktır.
Günlük hayatında yalan söylemeyi, yalan bir halde yaşamayı norm haline getiren toplumlara belalar, felaketler yağmıştır. Dolaşımda olan 2 banknota yeni tasarımlar getiren Hindistan yönetimi bu banknotları piyasadan çekmiş, kara para aklayan çetelerin önüne geçmeyi hedeflemişti. Fakat süreç beklenen faydadan çok zarar getirdi. Dolaşımdaki banknotları tedavülden kaldırma süreci Hindistan'ın büyüme hızını yüzde 1.5 oranında düşürdü.* Çünkü Hindistan yönetiminin içine girdiği hal yalan bir haldi.
Günlük hayatında yalanın etkisini, boyutlarını, zararlarını göremeyen insancıkların bir araya gelişleri de elbette felaketleri getirir. İçlerinden bir kısmı Dunning – Kruger etkisi sayesinde tepeye çıkacak, önce kendi kitlesini sonra kazandığı güç ölçüsüyle toplulukları kandıracaktır. Almazlığın tunç kanunları var. Aklını doğru kullanmayanların üzerine pislik yağar. Günlük hayatlarında yalanı bir enstrüman olarak kullanan kişiler hayatlarında en kötü tercihleri yapar, en nefret edecekleri insan tipine saygı duyduklarını dahi iş işten geçtikten sonra fark ederler. Peki ne lazım?
Hem arzı hem talebi oluşturmak lazım. Dürüst olan, randevu sadakatine dikkat eden, meselesi olanlara "Size ilaç diye verilen haplar sizi iyice hasta ediyor. Öyle ki hasta olduğunuzu bile anlamıyorsunuz." demek lazım. Fütüvvet tekniğini ve teknolojisini hayattar kılmak lazım. Memlekette ilk çay fidanı dikimi 1924, ilk işleme fabrikası açılış yılı ise 1947.** Fakat ülkedeki çay alışkanlığını "topla tüfekle" bıraktırmak değil bu alışkanlığı azaltmak dahi çok zor. Fütüvvet çay değil, protein oranı yüksek, her yaraya iyi gelen bir ilaç.
Ahmet A. KEFENOĞLU
Kaynak:
1-https://www.iasexpress.net/demonetisation-merits-demerits-upsc/
2-http://www.rize.gov.tr/rize-cayi